Goeroe Nanak Dev ji blijkt een belangrijke profeet van verandering
te zijn, die een objectieve en universele visie van de mensenrechten
in het zestiende-eeuwse Punjab initieerde, veroorzaakte en
introduceerde. Een visie waarnaar Sikhs leven over de hele wereld in
de samenleving van vandaag.
Met dit besef begon de opbouw van een nieuwe maatschappij op basis
van een objectief systeem van morele waarden, sociale
rechtvaardigheid en de rechten van het individu dat resulteerde in
het ontstaan van het Sikh pad om aan de historische uitdagingen van
de tijd te voldoen.
De evolutie van het inzicht van een Sikh
Sinds de tijd van de vijfde Nanak, Goeroe Arjan Dev, werden Sikhs
steeds meer revolutionairder, maar alleen als reactie op
onderdrukking en pogingen om minderheden die in India leven te
onderdrukken. De zesde Nanak, Goeroe Har Gobind, dacht dat militaire
actie soms nodig zou zijn om rechtvaardigheid te bevorderen en de
onschuldige te beschermen tegen aanvallen. De tiende Nanak, Goeroe
Gobind Singh, gaf de Sikhs de missie om te strijden tegen
onderdrukking en vormde de Khalsa. Goeroe Gobind Singh maakte het
duidelijk dat militaire actie het laatste redmiddel was, maar
benadrukte dat het niet moest worden vermeden indien het
noodzakelijk blijkt.
Als alle andere middelen falen,
dan is het gebruik van oorlog en geweld als laatste redmiddel juist
en rechtvaardig.
-
Zafarnama- Goeroe Gobind Singh (Tenth Nanak)
Het is duidelijk, geweld is niet alleen een fysieke zaak, en er zijn
drie manieren van reageren op geweld:
Ten eerste, zouden we getuige van gewelddaden kunnen zijn en een
stille toeschouwer worden of depressief worden bij ons onvermogen om
met de situatie om te gaan.
Het tweede scenario is om de daad van onrechtvaardigheid te
observeren maar dan weg te lopen, doen alsof er niets gebeurd is om
of de waarheid te negeren.
De derde optie wordt beschouwd als de Sikh manier, dat is de stand
van zaken te erkennen, opkomen voor de waarheid en er iets aan doen.
Een laatste redmiddel
Geweld op zich heeft geen grote betekenis in Sikhi. Het gaat meer
over het gebruik van alle mogelijke middelen om confrontaties te
vermijden en de vrede te handhaven. Geweld wordt beschouwd als de
allerlaatste optie.
Op de zondag School en in de gemeenschap workshops ben ik opgegroeid
met het luisteren naar verhalen, waar steeds werd herhaald dat een
oogje dicht knijpen of weglopen van een situatie waarin van iemand
of iets misbruik werd gemaakt, zeer ‘onSikh-achtig’ was. Ik heb
nooit echt begrepen of gewaardeerd wat dat betekende tot ik op de
middelbare school elke dag gepest werd op het speelplein vanwege
mijn kleur, mijn lengte en mijn lange haar. Maakte dit deel uit van
het geweld of onrecht waartegen men mij geleerd had om tegen op te
staan
?
Waarom was het dan dat mensen om me heen zich op geen enkele wijze
verplicht voelden me helpen?
Iemand die niet iedereen doet schrikken,
en die niet bang is van iemand anders,
zegt Nanak, luister, denk: noem hem geestelijk wijs.
- Sri Goeroe Granth Sahib Ji
In het aanzicht van het kwaad kan je niet staan
kijken en niets doen
Op dat moment gaf Goeroe Nanak Dev ji’s goedgekeurde principe voor
het gebruik van geweld voor een rechtvaardige zaak me de hoop en de
kracht om hulp te zoeken en het mezelf niet kwalijk te nemen voor
wie ik was of voor de hachelijke situatie waarin ik mij bevond.
Nadien was de verwijzing naar de woorden, 'Je moet wreed zijn om
vriendelijk te zijn,’ opeens niet meer zo vreemd voor mij toen ik
bij de universiteit aankwam.
Het was zowel de taak en de verantwoordelijkheid van religieuze
mensen om agressie en brutaliteit te weerstaan.
Het spiritueel systeem van Goeroe Nanak Dev ji's betrok het gebruik
van alle beschikbare middelen er bij, waaronder de rede en
oordeelkundig gebruik van geweld voor de doelgerichte vooruitgang
van de mens.
In de tijd van Goeroe Nanak Dev ji is Babar India binnengevallen en
bracht veel slachtingen, vernietiging en vernedering toe aan het
Indiase volk. Goeroe Nanak Dev ji was een getuige van het bloedbad
van Babul bij Ennead (nu in Pakistan). In zijn grote visie over het
lot van de natie, verhief Goeroe Nanak Dev ji zijn stem in een
goddelijke verontwaardiging over Babar's invasie. Hij betreurde het
verlies van de natie en betreurde de brutaliteit van de indringers
en de onvoorbereidheid van de lokale Afghaanse machthebbers. Hij
ging over tot het uiten van een protest aan God, als hoeder van de
mens, voor het toestaan
van
de onderdrukking van de zwakke door de sterke.
Daarmee legde hij in feite duidelijk één van de fundamentele
principes van zijn godsdienst. Er wordt gesuggereerd dat in de visie
van Goeroe Nanak Dev ji, dat indien er op om het even welk gebied
van het leven agressie of onrecht is, de religieuze mens niet
neutraal kan blijven; hij moet op een rechtvaardige manier reageren.
Er wordt niet verwacht van Sikhs om weg te lopen van problemen of
moeilijkheden, ze worden in feite uitgenodigd om op te treden als
heilige soldaten in het leven. In huis of in een sociale omgeving
moet de gemeenschap kwesties aan pakken en positieve antwoorden
aanbieden gebaseerd op de waarheid, ongeacht de persoonlijke
belangen. Dit is het logisch gevolg van het leven als gezinshoofd
die hij bepleitte. Daarom werden de traditioneel gemaakte barrières
van sociopolitieke segmenten en religieus particularisme als
kunstmatig beschouwd en waren, eens en voor altijd, gebroken voor de
religieuze mens.
Het bestaande sociale systeem van de Goeroes en de onderdrukking van
de politieke opzet verstrekte de Sikhs een betekenis voor hun
bestaan
en
motiveerde hen om hun houding en levenswaarden te veranderen en
maakte hen bewust van hun zelfrespect, mensenrechten en sociale
verantwoordelijkheden.
Relevantie vandaag
Een duidelijk voorbeeld hiervan was na 9/11. Ik maakte deel uit van
een team dat uitgenodigd was door Scotland Yard om hun bezorgdheid
te uiten over identiteitsvergissingen en haatmisdrijven en 'rassen
relaties'. De eerste persoon die gedood werd in de Verenigde Staten
als gevolg van een haatmisdaad was in feite een Sikh, echtgenoot en
vader, Balbir Singh Sodhi genaamd, hij werd aangevallen in zijn
benzinestation door een groep jonge Amerikanen. Onmiddellijk werd er
wereldwijd een campagne opgezet.
Tijdens deze vergadering, tot grote verbazing van de betrokken
inspecteurs, was het niet onze zorg om enkel Sikhs te helpen of
enkel hen te beschermen als gevolg van het geweld, maar het opzetten
van een hate-crime meldlijn voor alle minderheden, vooral
Islamitische en Hindoeïstische broeders en zusters. Een
gemeenschapsgeleide inspanning werd gestart om als vrijwilligers op
te treden bij zowel mandhirs, moskeeën en gurdwaras . Als leraar,
maakte ik deel uit van een team van jeugdwerkers om scholen,
jeugdgroepen en docenten te gaan voorlichten, om het vertrouwen weer
te herstellen en te weigeren om aandacht te besteden aan
boodschappen of scenario's van haat en geweld verspreid door de
media en andere groepen.
Het is eerlijk om te zeggen dat het concept van de Rechtvaardige
Oorlog wordt weergegeven in het Sikh geloof en is Dharam Yudh, wat
betekent: oorlog in de verdediging van de gerechtigheid. In een
dergelijke oorlog:
-
de oorlog moet het
laatste redmiddel zijn – alle andere manieren om het conflict op te
lossen moeten eerst geprobeerd worden.
-
het motief mag geen
wraak of vijandschap zijn.
-
het leger mag geen
huurlingen inzetten.
-
het leger moet
gedisciplineerd zijn.
-
Enkel de minimale
kracht die nodig is om te slagen moet gebruikt worden, burgers mogen
niet geschaad worden.
-
Er mag niet geplunderd
worden, het grondgebied mag niet geannexeerd worden, afgenomen
eigendom moet teruggegeven worden.
Dit is vergelijkbaar met de ideeën in de westerse theorie van de
Rechtvaardige Oorlog (Just War). Sikhs geloven ook dat verdragen en
wapenstilstanden gehonoreerd moeten worden, gebedshuizen (van elk
geloof) mogen niet beschadigd worden, en soldaten die zich overgeven
mogen niet geschaad worden. Het cruciale verschil met de
Rechtvaardige Oorlog (Just War) theorie is dat Sikhs geloven dat,
als een oorlog rechtvaardig is, die uitgevoerd moet worden, zelfs
als die niet gewonnen kan worden.
Het gebruik van de Goeroes van een bevrijdend en herstellend aspect
van geweld om met de geschiedenis en zijn opgerichte machtssysteem
te breken, creëerde een nieuwe manier van leven voor vastberaden
spiritueel geïnspireerde mensen in een radicaal erkende omgeving.
-Gurbhagat Singh
|