Verleen me deze zegen
Oh God, van Uw Grootheid
Mag ik mij nooit onthouden
Van rechtschapen handelingen:
Mag ik vechten zonder angst
Alle vijanden in de strijd van het leven,
Met zekere moed
De overwinning opeisen!
-
Goeroe Gobind Singh
De basisrechten en vrijheden op welke alle mensen recht hebben,
beschrijven vaak ook het recht op leven, vrijheid van gedachten
en uitingen en gelijkheid voor de wet.
Spiritualisatie is een vrijheid van materiële dwang en
aantrekkingen. Het houdt een bewustzijn in van de Kosmische Orde
en het streven naar uitvoering van de Goddelijke Wil. Een
spiritueel mens is daarom creatief en constructief. Hierdoor is
een Sikh leven een leven in harmonie met andere individuen, met
andere wezens en met andere vormen van leven. Voor een
geïnformeerde individu heeft de wereld maar één doel:
spiritualiteit uitoefenen. Dat is het ultieme doel van alle
mensen. Zulk een persoon houdt zich bezig met menselijke
problemen en de maatschappij en moet zijn of haar effectiviteit
in dit leven bewijzen. Zulk een persoon leeft met een missie en
werkt voor de emancipatie voor ALLEN. Een ware Sikh is vóór
individuele mensenrechten, de maatschappij en rechtvaardigheid
voor allen.
“De persoon die zich bewust is van God
is gezegend met een intens verlangen om goed te doen in deze
wereld.”
-
Goeroe Granth Sahib, blz 273
Sikh Geschriften hebben altijd de ziekte van intolerantie
veroordeeld. De Sikh Goeroes hebben op een felle manier het
recht genomen op vrijheid van meningsuiting en vrije keus van
geloof en de verdediging van mensenrechten. Geen prijs is te
hoog om deze waarden te beschermen.
Waar moedig is hij
Die vecht voor de onderdrukten
En hoewel geslagen tot in stukjes
Verlaat hij het strijdveld niet
-
Goeroe Granth Sahib, blz 1105
Hier bespreken we een aantal van de onvervreemdbare rechten van
ieder individu en hoe de Goeroes een voorbeeld neerzetten voor
de Sikhs en de hele wereld.
Recht op Vrijheid van Religie
Behoudt het menselijke ras als Eén.
-
Goeroe Gobind Singh ji
Dit is het recht dat het meest krachtig verdedigd is door het
Sikhisme. Voor dit recht verloor de negende Goeroe, Tegh Bahadur,
zijn leven in 1675 in Delhi (India). Sommige Brahmanen uit
Kashmir benaderden hem (de Goeroe) om hen te redden van
gedwongen aansluiting tot de Islam door de toenmalige heerser.
De Goeroe zelf was geen Hindoe gelovige van de Brahmanen, maar
hij stond voor het recht op vrijheid van welke religie dan ook
en liet het leven voor deze zaak. Vanaf de tijd van Goeroe Nanak
bekritiseerde Goeroes onderdrukkende regimes, zoals de
binnenvallende Mughals die de mensen hun rechten ontnamen. De
Hindoes, die eerst de ‘heersende’ klasse waren, werden hierdoor
tot doelwit van de Mughals gemaakt. De Goeroe bekritiseerde het
beleid van belastingheffing op de tempels en religieuze rituelen
van de Hindoes sterk.
Deze kritiek veranderde in gewapend verzet na het martelaarschap
van Goeroe Arjan toen de zesde Goeroe, Goeroe Hargobind Sahib,
een leger samenstelde om de rechten van de Sikhs en van andere
onderdrukte minderheden te verdedigen.
Met eenzelfde idee, maakte de tiende en laatste menselijke
Goeroe, Goeroe Gobind Singh, de transformatie van de Sikh
gemeenschap in een gemeenschap van gewaagde Heilige Soldaten
compleet. Deze Heilige Soldaten aarzelden niet om te staan voor
hun eigen rechten en de rechten van anderen.
“Met het creëren van de wereld, maakte God
een plaats om spiritualiteit te beoefenen.”
-
Goeroe Granth Sahib, blz 1035
Dit alles vond plaats lang voor de Tweede Wereldoorlog, waarna
dit recht pas toegevoegd werd aan de Universele Verklaring van
de Mensenrechten van de VN in 1948 (Artikel 18). Nu is dit recht
opgenomen in de grondwetten van vele landen.
Recht op de Eerste Levensbehoeften
In het Sikhisme heeft ieder mens recht op de eerste
levensbehoeften. God geeft Zijn schepsels de middelen van
onderhoud, zoals de vijfde Goeroe zegt:
In ieder en elk hart wordt het Verhaal van de Soevereine Heer
verteld; in ieder en elk huis verlangen ze naar Hem. Eerst
creëerde hij voedsel en daarna schiep hij alle wezens.
-
Goeroe Granth Sahib, blz 1235
Bhagat Kabir Ji heeft het over God als hij zegt dat alle
basisbehoeften tot zijn rechten behoort. Als de laatstgenoemde
dit niet geeft, zal de vormer ernaar vragen. Hij eist bijna alle
basisbehoeften. Hij zegt:
Oh God, I kan U niet aanbidden met een
hongerige maag:
Hier, ik geef U mijn rozenkrans
terug...
Oh Heer, hoe kan ik aan U trekken?
Maar, als U Zichzelf niet geeft, eis
ik U.
-
Goeroe Granth Sahib, blz 656
In het Sikhisme is het de plicht van ieder persoon om dit recht
toe te staan aan alle medemensen. Om dit doel te bereiken werd
het systeem van Daswand gestart binnen het Sikhisme: het doneren
van 1/10de van je totale inkomen. Goeroes gingen
zelfs zo ver om te zeggen: “Garib ka Muh Guru ki Golak”, “Een
Arme Man Zijn Mond is het Koffer van de Goeroe”. Dit moest het
gepaste recht aan de behoeftige personen geven. Goeroe Nanak
bedacht het idee dat iedereen zijn inkomen rechtmatig moet
verdienen en een gedeelte zou moeten afstaan voor donatie of
liefdadigheid.
Hij alleen, Oh Nanak, Kent de Weg,
Die zwetend zijn geld verdient
En het dan deelt met de ander (de
behoeftige)
-
Goeroe Granth Sahib, blz 1245
In de Verklaring van de Mensenrechten van de VN uit 1948, zijn
het recht op werkgelegenheid en de basisbehoeften opgenomen
onder Artikel 23 en Artikel 25.
Recht op Rechtvaardigheid
In de Sikhgedachte is het het recht van mensen om rechtvaardig
behandeld te worden. Goeroe Nanak wijst hierop als hij de
corrupte Kazi bekritiseert die de zittende rechter is en het
recht van rechtvaardigheid wegneemt en verkoopt aan iemand die
zijn “palm invet” Hij zegt:
Kazi zit als de rechter, Hij vertelt
over de rozenkrans en mompelt de Naam van God.
Terwijl hij steekpenningen aanneemt,
neemt hij het recht op rechtvaardigheid weg
(en handelt hij onrechtvaardig).
Als iemand er naar vraagt, vertelt hij
de zaken verkeerd en vertelt hij één of ander aforisme.
-
Goeroe Granth Sahib, blz 951
God Zelf is rechtvaardig. Hij handelt nooit onrechtvaardig. De
beklaagde kan aan de menselijke rechter ontsnappen, maar hij kan
niet ontsnappen aan de Rechtbank van God. Het is Zijn natuur om
iedereen volledig rechtvaardig te behandelen. De vierde Goeroe
zegt:
Ieder kan wegrennen van de menselijke
rechter;
Maar waar moet iemand heenrennen als hij vlucht van de Heer?
-
Goeroe Granth Sahib, blz 591
Dus volledig Rechtvaardig Zijnde heeft God het recht op
rechtvaardigheid aan alle menselijke wezens gegeven.
Recht Tegen Rassen Discriminatie
Het Sikhisme is tegen het kastesysteem.
Alle menselijke wezens zijn gelijk. God schiep iedereen. Niemand
is goed of slecht bij de geboorte. Het is het gedrag dat iemand
uiteindelijk goed of slecht maakt. Het is ook niet goed om het
soort werk te relateren aan de kaste waarin iemand leeft.
Iedereen kan het werk van zijn of haar keuze uitvoeren. Het
kastesysteem veroordelende zegt Goeroe Nanak:
Ongerijmd zijn de kaste en de naam
(glorie)
Omdat de bron van elk wezen Eén is.
-
Goeroe Granth Sahib, blz 83
Goeroe Nanak praat over de onbelangrijkheid van de kasten omdat,
zoals hij zegt, ons doel is om met God in contact te komen en in
Zijn Rechtbank bestaan er geen kasten:
Herken Gods licht in allen en zoek niet
naar de kaste, want er zijn geen kasten in Zijn wereld.
-
Goeroe Granth Sahib, blz 349
Voor de tiende Goeroe was iedereen gelijk, verschil zit alleen
in kleren of omgeving. Iedereen is uit Hem ontstaan als vonkjes
uit één en hetzelfde vuur; als verschillende deeltjes van
dezelfde stof, zoals miljoenen golven uit hetzelfde water. Ze
zullen allemaal teruggaan naar waar ze ontstaan zijn. Goeroe
Gobind Singh heeft een geest van internationalisme. Om hem te
quoten:
“Alle mensen hebben dezelfde ogen, dezelfde oren, hetzelfde
lichaam, dezelfde bouw en een combinatie van aarde, lucht,
vuur en water.”
-
Akal Ustati, 15/85, 16/87
Vandaag de dag wordt dit recht erkend door het VN Handvest van
de Verklaring van de Mensenrechten in Artikel 2.
Het recht op Volwaardig Onderwijs
In het Sikhisme hebben alle mensen recht op onderwijs. Goeroe
Nanak heeft veel druk gelegd op het belang van onderwijs in
vergelijking met andere belangrijke onderwerpen uit zijn tijd.
De Goeroe geloofde dat een gebrek aan educatie de reden was dat
veel mensen de onderdrukkende machtsuitoefening van de heersers
tolereerden. Goeroe Nanak beschrijft deze situatie in ‘Asa ki
Var’:
De onderwerpen zijn blind en zonder
wijsheid (of kennis),
Ze voeden het vuur van hebzucht en omkoping van de
machthebbers. -
Goeroe Granth Sahib, blz 469
Het wordt gezegd dat Goeroes zelf betrokken waren bij het
lesgeven aan kinderen. De tiende Goeroe hechtte een groot belang
aan educatie en leren. Hij zelf kreeg educatie in verschillende
onderwerpen, wat hij beschrijft in zijn autobiografie, genaamd
Bachitra Natak. Hij bezocht heel veel lessen. Hij onderhield
vele geleerden in zijn rechtbank. Dit was om een voorbeeld neer
te zetten voor zijn Sikhs om niet ongeleerd te blijven, maar om
fatsoenlijk onderwijs te volgen.
De Universele Declaratie van de Mensenrechten van UNO kent het
recht op educatie voor het individu toe in Artikel 26. De
Grondwet van India kent dit recht ook toe, onder Artikel 29 en
Artikel 30.
Gelijke Rechten voor Vrouwen
In de Sikh samenleving hebben vrouwen een hoge status. De
stichter Goeroe, Nanak Dev, was erg fel vóór gelijke rechten
voor vrouwen. Hij veroordeelde de lage status die vrouwen hadden
fel. Hij zei dat het de vrouw is die de man baart, het is de
vrouw die de koningen en andere grote mannen maakt. Zonder haar
is de man incompleet. We moeten niet slecht over haar spreken:
Van de vrouw is onze geboorte; in de
vrouw worden wij gevormd.
Met de vrouw zijn wij verloofd; met de
vrouw zijn wij getrouwd.
De vrouw in onze vriend en van de
vrouw is de familie.
Als een vrouw sterft, zoeken we een
andere;
Door de vrouwen ontstaan de banden van
de wereld.
Waarom vrouwen slecht noemen die
koningen en alles baren?
Van de vrouw is de vrouw;
Zonder de vrouw is geen;
Nanak zonder de vrouw is de Ene Ware
Heer alleen.
-
Goeroe Granth Sahib, blz 473
Goeroe Nanak was ook tegen het idee dat een vrouw onrein is
tijdens haar menstruele cyclus. Goeroe Nanak zei dat er niets
onreins aan is. Het is een natuurlijke cyclus. Echte onreinheid
vinden we in de monden van mensen die leugen na leugen
vertellen:
Onreinheid is veroorzaakt door slechte
kwaliteiten en niet door natuurlijke lichaamsfuncties.
-
Goeroe Granth Sahib, blz 472
Het Sikhisme verbiedt vrouwen om zichzelf op te offeren op de
brandstapel van hun dode echtgenoot. De derde Goeroe, Goeroe
Amardas Ji was fel tegen het hele Sati systeem. Hij zei:
Een Sati is iemand die tevreden leeft
en zichzelf opsmukt met Goed Gedrag.
Ze dient Haar Heer (de Ware
Echtgenoot) met haar hele hart en Koestert Hem voor altijd.
-
Goeroe Granth Sahib. Blz 787
Volgens het Sikhisme moeten mannen hun vrouwen op een
rechtvaardige manier behandelen. Bhai Gurdas (een grote
Sikhgeleerde tijdens de Goeroetijd) adviseert om andere vrouwen
als moeders, zusters of dochters te behandelen, afhankelijk van
hun leeftijd (Var 29:11).
Het is niet alleen de vrouw die zich moet aanpassen aan de man,
maar het moet van twee kanten komen. Het is een wederzijdse
aanpassing. De derde Goeroe zegt:
Zij worden geen echtgenoot en
echtgenote genoemd
Die zelden samen zitten (leven).
Eerder worden alleen zij echtgenoot en
echtgenote genoemd
Die één ziel in twee lichamen hebben.
-
Goeroe Granth Sahib, blz 788
In het Sikhisme hebben vrouwen volledige religieuze rechten. Ze
mogen niet alleen alle religieuze Sikh religies bezoeken, maar
ook actief deelnemen. In de Sikh geschiedenis is er het
voorbeeld van Mata Khivi, de vrouw van de tweede Goeroe, die
actief deelnam aan het onderhouden van de langar (gezamenlijke
keuken). De Adi Granth bevestigt dit.
Er zijn verschillende voorbeelden in de Sikh geschiedenis om te
laten zien dat de vrouwen werkten en samenwerkten met mannen,
soms met meer kracht. Voorbeelden van Bibi Bhani, Mata Gujri (de
moeder van Goeroe Gobind Singh), Mai Bhago (die moedig vocht op
Khidrana, nu Mukatsar, in de tijd van Goeroe Gobind Singh), Mata
Sundri zijn het waard te vermelden. Mata Sundri verzorgde het
leiderschap toen het erg nodig was: tijdens de kritieke periode
na de ondergang van haar echtgenoot Goeroe Gobind Singh in 1708.
Dit recht is ook opgenomen in de Verklaring van de Mensenrechten
van UNO in Artikel 2.
Recht op Verzet tegen Onderdrukking
In het Sikhisme hebben mensen het recht om hun stem te verheffen
tegen de onderdrukking van de heerser. Goeroe Nanak verzette
zich tegen de brutaliteiten van de heersers van zijn tijd. Het
was Goeroe Nanak die tegenover de heerser stond zonder enige
angst of aarzeling:
De koningen zijn als prostituee, de
hovelingen als honden:
Voor hen worden zij die in Gods vrede
slapen wakker.
De dienaars van de koning scheuren (de
volgzame mensen) met hun nagels,
En, als straathonden, likken al het bloed op dat zij
verspillen. -
Goeroe Granth Sahib, blz 1288
Goeroe Nanak was ervoor om op te staan tegen de foute heersers.
Hiervoor moeten de mensen voorbereid zijn en de heerser moet
geen kans meer krijgen om zijn autoriteit te misbruiken. De
vijfde Goeroe, Arjan Dev, had de onverschrokkenheid om de
onderdrukkende manieren van de heerser van die tijd en het
proces uit te dagen. Hij zag het martelaarschap onder ogen.
Hargobind, de zesde Goeroe, moest zijn toevlucht tot militaire
acties zoeken voor het doel.
Zoals eerder vermeld accepteerde Goeroe Tegh Bahadur het
onderdrukkende beleid van de heerser van die tijd niet. Hij
stond op tegen de religieuze vervolging en regering van
verschrikking die losgelaten werd op iedereen die zich niet
hield aan de religieuze regels van de staat. Zijn zoon en
opvolger Goeroe Gobind Singh creëerde de Khalsa en vocht tegen
de onrechtvaardige regels van Aurangzeb, de tiende heerser van
India. Hij nam een duidelijk standpunt aan van niet-gedwee,
offensief beleid tegen de Koninklijke onderdrukking door het
volgende in de Zafamama te schrijven (het epistel van
overwinning):
Als alle inspanningen om de vrede
terug te brengen
Waardeloos blijken en geen woorden
meer helpen,
Wettig is dan de flits van staal
En juist is dan het zwaard te
hanteren.
-
V.22
Tot slot mogen we Bhai Kahniva niet vergeten die vijanden en
kameraden verzorgde op het strijdveld, lang voordat er zoiets
als het Rode Kruis bestond. Hierdoor vochten de vroege Khalsa
soldaten tegen onrechtvaardigheid zonder de bedoeling zich te
wreken of de vijand lukraak af te slachten, omdat ze dezelfde
godsdienst als de onderdrukkers hadden. Sikhs hebben de
mensenrechten van niet-Sikhs altijd verdedigd met evenveel
kracht en openhartigheid. De Khalsa is de morele voorloper van
alle mensenrechtengroeperingen. Sikhs hebben de mogelijkheid
gehad om de meest vreselijke wreedheden ooit te overwinnen en ze
staan sterk in hun principes met een gevoel van onverwoestbare
standvastigheid, niet te veranderen bepaling en onvermoeibare
moed, die weinig groeperingen ooit kunnen bestrijden. |