Ik kan niet in een kort artikel de geschiedenis van de Sikh gurus vertellen, maar ik ga proberen iets van onze Sikh filosofie en levenswijze uit te leggen.

Guru Nanak was de eerste Guru, na hem volgden Guru Angad, Guru Amar Das, Guru Ram Das, Guru Arjun, Guru Hargobind, Guru Har Rai, Guru Har Krishan, Guru Tegh Bahadur en ten slotte Guru Gobind Singh.

Guru/Guru betekent leraar, en zoals je weet moet de leraar eerst zelf naar school en Universiteit voordat hij of zij les kan geven. Guru Nanak was de leerling van de grootste Guru van allemaal : Waheguru, of te wel God. In de school van God leerde hij geen wiskunde of biologie. Hij leerde iets te begrijpen van wat God is, en van wat God van ons mensen wil. En die kennis gaf Guru Nanak door aan de eerste sikhs (dat betekent leerlingen) en hij vertelde zijn beste leerling Guru Angad om met die lessen door te gaan.

Guru Angad benoemde Guru Amar Das tot de volgende leraar, en zo voort tot Guru Gobind Singh die zei : na mij is er geen menselijke Guru meer, na mij is jullie Guru, jullie leraar Guru Granth Sahib. In Guru Granth Sahib vinden jullie het ‘licht’ van God, dat licht dat zichtbaar was in al de Gurus, en in de andere schrijvers van de gezangen van Guru Granth Sahib.

Guru Nanak reisde met zijn vriend Mardana, de muzikant, door India en de landen daaromheen. En waar hij kwam speelden ze op de rabab (een soort Indiase gitaar) en zongen ze de verzen geschreven door Guru Nanak. Guru Nanak wist dat de mensen veel beter zouden luisteren naar de mooie gezangen, dan naar lange verhalen. En hij wist heel goed hoe je met weinig woorden veel kon zeggen. Guru Angad, Amar Das, Ram Das, Arjun en Teg Bahadur schreven ook verzen in een gelijksoortige stijl.

De vijfde Guru bundelde de gezangen van de eerste vijf Gurus samen met die van Indiase Hindus en Moslims, die de zelfde ideeen hadden, en noemde dat boek de Adi Granth (het eerste boek). Guru Gobind Singh voegde daar het werk van Guru Teg Bahadur aan toe (waardoor het hele boek herschreven moest worden), en hij noemde het Guru Granth Sahib, het Boek dat onze Guru is, onze leraar.

Wat hebben de Gurus van God geleerd ? En wat proberen ze ons bij te brengen ? God leerde dat er maar één God is, een God die geen Christen is, geen Muslim, geen Hindu geen Sikh, maar een God voor iedereen, voor de hele wereld, voor wezens van andere planeten, andere melkwegstelsels. Hij leerde dat God er was toen alles leeg was, dat God er was toen het eerste leven ontstond, en dat God er zal zijn lang nadat alles ophoudt te bestaan. God leerde dat Hij de kracht achter alles was, dat alles dat is, van hem afkomstig is. God is de Moeder, de Vader van alles. God is de schepper, God is ook de vernietiger. God leerde aan de Gurus dat hij geen angst kende (niets is groter dan God) dat hij geen kwaadheid kende, dat hij de bron is van alle Liefde, dat Hij niets nodig heeft, dat Hij zich zelf genoeg is. God heeft geen vader en moeder, God werd niet geboren, God zal nooit sterven.

Wat verwacht God van ons ? Dat is heel simpel, en moeilijk tegelijk. Hij wil dat wij zo veel mogelijk worden als God. Natuurlijk kunnen wij nooit God’s niveau bereiken, maar we moeten proberen God zo goed mogelijk te begrijpen, en dan Zijn werk te doen in ons leven. Als je iets van God begint te begrijpen, met de hulp van Guru Granth Sahib, dan ga je God zien in alles en iedereen om je heen. Dan begrijp je hoe het mogelijk is dat Guru Gobind Singh, zelfs na de dood van zijn vier zoons, geen haat voelde voor de Mughal Keizer Aurangzeb, de man verantwoordelijk voor alle oorlogen in die tijd tegen de Sikhs. En dan begrijp je dat het onze plicht is op te komen voor anderen die onze hulp nodig hebben, dat wij altijd op moeten komen voor de ware gerechtigheid.

Guru Gobind Singh vroeg alle Sikhs om op Vaisakh (de eerste dag van de Indiase maand Vaisakh) 1699 samen te komen in Anandpur Sahib. En uit alle hoeken van India kwamen ze om te luisteren naar wat hij hun te zeggen had

Daar vroeg hij of er mensen waren die hun hoofd wilde offeren, die hun leven wilden geven in dienst van Waheguru, in dienst van Zijn schepping.

Eén voor één kwamen ze naar voren, de panj piaré, de vijf geliefden. En één voor één werden ze door de Guru naar een tent gebracht, en kwam hij terug met een bebloed zwaard.

En nadat de vijf gevonden waren die bereid waren hun leven te offeren, kwamen ze uit de tent in mooie oranje kleding, en met tulbands op hun hoofd.

Deze vijf, de panj piaré, de vijf geliefden van de Guru, waren geen hoge heren, geen beroemde helden. Het waren gewone mensen, uit verschillende delen van India. Die vijf waren de eerste vijf leden van de Khalsa, nadat ze het zoete water, het Amrit, geroerd met de Khanda, het zwaard van gerechtigheid, hadden gedronken.

Dan volgt het mooiste moment van de dag. Guru Gobind Singh knielde voor de vijf geliefden en zei : nu moeten jullie mij een Khalsa maken, nu zal ik het Amrit van jullie ontvangen.

En daarna volgden duizenden mensen hun voorbeeld, en op die dag werd de Khalsa zoals we die nu kennen geboren.

Hier werd de Guru door zijn chélé, zijn leerlingen, ingewijd. Dit laat duidelijk het verschil zien tussen Sikhism en veel andere godsdiensten. Het is een les die je ook in de shabads van de Guru’s en de Bhagats kunt horen. Sikhism leert dat je de verantwoordelijkheid voor je leven niet kunt overlaten aan Guru’s, aan heiligen, dominees of priesters. Guru Gobind Singh geeft die verantwoordelijkheid aan ons, en wij moeten proberen zelf naar God te luisteren, zelf betere mensen te worden.

Veel mensen zeggen : Guru Nanak was zo’n goed mens, dat kan ik zelf nooit, ik ben zwak, ik ben dom, ik doe altijd alles verkeerd. En Christenen zeggen het zelfde van Jezus, Moslims over Hazrat Mohammed en Hindus over Ram Chander. Maar Guru Gobind Singh en Guru Granth Sahib zeggen : Het doet er niet toe dat je zwak bent, of zelfs dom, en altijd alles verkeerd doet. Als je naar God luistert, dan kun je je zelf verbeteren, en je moet proberen zelf te worden zoals de Guru’s, ook al weet je dat dat niet zal lukken.

Als voorbeeld kun je Guru Angad of Guru Amar Das nemen, die al lang op zoek waren naar God, maar die pas veel later in hun leven de weg van Guru Nanak ontdekten. En de vijf geliefden, dat waren hele gewone mensen. Maar omdat ze in God geloofden, omdat ze God vertrouwden, werden ze als de Guru.

Ten slotte nog dit : de oproep van Guru Gobind Singh was niet alleen voor die dag in 1699, die oproep gaat ieder dag uit. Ik heb het gehoord toen ik in 1996 in Amritsar was, maar je kunt het ook horen in Den Haag, in Brussel of in Parijs, want Guru spreekt tot je hart, tot je ziel.

Waheguru Ji Ka Khalsa Waheguru Ji Ki Fateh

Harjinder Singh